Een puntenslijper, of handpuntenslijper, is een klein apparaatje met een mesjes en een conische opening voor het aanscherpen van potloden. Potloodslijper is een andere, veel gebruikte naam voor een puntenslijper.

Functioneel gelijk zijn puntenslijpers met opvang waarbij het slijpsel wordt opgevangen.
Puntenslijpers waarin het potlood wordt geplaatst en waar met een slinger een mechaniek rond het potlood wordt gedraaid zijn potloodslijpmachines, ook wel tafelpuntenslijpers of mechanische puntenslijpers genoemd.
Voor het slijpen van poloden zonder krachtsinspanning zijn er potloodslijpmachines op batterijvoeding en elektrische potloodslijpmachines.

• vormen: ovaal, rechthoekig of wig
• enkel of dubbel
• instelbare puntscherpte

• hout
• metaal: aluminium, magnesium of messing
• kunststof

• FSC
• PEFC

• reservemesjes

Voor handgemaakte potloden heeft er nimmer een specifieke puntenslijper bestaan, deze werden met een pennenmes aangescherpt. Puntenslijpers werden dan ook eerst potloodscherpers of kortweg aanscherpers genoemd.