De balpen is een schrijfinstrument, in de tijd een verdere ontwikkeling op de vulpen, welke schrijft met balpeninkt uit een inktreservoir. Het principe van de balpen is, onder invloed van de zwaartekracht, de stroming van inkt uit een reservoir naar een klein kogeltje die, als geschreven wordt, al draaiend de inkt op papier aanbrengt.
Een balpen bestaat altijd uit een:

• houder
• stift, bestaande uit:
  • inktreservoir gevuld met balpeninkt
  • puntstuk
• dop of een mechanisme om de penpunt in te trekken

Bij een standaard balpen is de balpenvulling simpel te vervangen. Niet navulbaar, maar functioneel gelijk aan een standaard balpen, zijn er twee types in de meest simpele vorm van een balpen, de zogenaamde stick balpen het potloodmodel, en de intrekbare balpen.
Balpennen zijn er voor algemeen gebruik tot luxe balpennen voor het schrijven met een balpen met comfort en bijzondere uitstraling.
Navulbare gelpennen zijn functioneel gelijk aan standaard balpennen maar schrijven met een gel-inkt.

Er bestaat er zeer grote variëteit aan balpennen. Dit komt voort uit het feit dat balpennen met vele materialen, van goedkoop kunststof tot zeer edele metalen zoals zilver en goud kunnen worden geproduceerd. Uitvoeringen worden ook ingedeeld aan de hand van de groep van gebruikers, zo is bijvoorbeeld de schoolpen nog altijd een begrip. Zelfs de plaats waar met balpen wordt geschreven geeft weer een ander type balpen zoals de baliepen.

• penetuis
• balpenvullingen