Een vouwmachine of plooimachine, ook papiervouwmachine of papierplooimachine genoemd, is een machine voor het vouwen van geprinte of gedrukte vellen papier.
Het handmatig vouwen is niet alleen een secuur werkje maar ook eentonig en tijdrovend, er kan worden uitgegaan van 10 seconden per vouw dus 360 vouwen per uur. Vouwmachines verwerken materialen niet alleen met een veel hogere snelheid maar zijn ook uiterst nauwkeurig, al wordt een afwijking van 0,1 tot 1 mm voor vouwmachines voor kantoorgebruik als acceptabel beschouwd. Hoewel papier tot de meest uitlopende uitvoeringen is te vouwen zijn voor vouwmachines, afhankelijk van het type machine, een beperkter aantal vouwsoorten beschikbaar. De meest voorkomende zijn:

• V-vouw, vaak enkele-vouw genoemd, het dubbelvouwen van een vel, meestal punt op punt
• C-vouw, vaak wikkelvouw genoemd, twee vouwen in gelijke richting
• Z-vouw, ook zigzag, accordeon- of harmonica-vouw genoemd, twee vouwen in tegengestelde richting
• dubbelparallel vouw
• kruisvouw

Op kantoor worden vrijwel uitsluitend vouwmachines gebruikt die werken met frictie, voor de verwerking van gevoelig drukwerk of papiersoorten en bij hoge snelheden voor de grafische (nabewerkings) sector worden machines gebruikt met luchtinvoer (zuiglucht / blaaslucht).
Als documenten of drukwerk niet alleen moet worden gevouwen maar ook moet worden ingestoken in een envelop en worden gesloten dan is een couverteermachine een optie.

De vouwmachines worden op verschillende manieren ingedeeld.

• naar gebruik:
  • werkplek
  • afdeling
  • postkamer
• naar type instelling en techniek:
  • vaste vouw
  • handmatige instelling van verschillende soorten vouwen
  • automatische instelling van verschillende soorten vouwen
  • met luchtinvoer

Vouwmachines worden niet uitsluitend en alleen onder de merknaam van de fabrikant aangeboden. Landelijke importeurs bieden vouwmachines aan onder private label.