Een verticaal kaartsysteem is de eenvoudigste en meest gebruikte vorm waarbij de kaarten met gegevens in alfabetische of andere volgorde achter elkaar staan. De kaarten worden geplaatst in een kaartenbak, kaartentrog of kaartenkast. Een indeling is mogelijk door gebruik van tabkaarten met alfabet of venstertabs. Deze meest simpele vorm heeft echter een groot aantal nadelen:

• beperkte selectiemogelijkheden, signalering of controle op aanwezigheid
• ook al worden tabkaarten of ruiters gebruikt het blijft zoeken
• kaarten moeten worden uitgenomen om te kunnen worden beschreven

Voor kaartbestanden van kleine omvang vormt dit geen probleem. Verticale kaartsystemen werden in het verleden ook voor zeer omvangrijke bestanden gebruikt. Voor tijdswinst en controle zijn verschillende zogenaamde verticaal zichtbare kaartsystemen ontwikkeld die meer functionaliteit boden. Onderscheidend zijn de volgende systemen:

• EKAHA
• Roneotol